Nhiếp ảnh gia WILLIAM WU

Khi lập trang “ LANG THANG”, mục đích của tôi là tạo một sự chia sẻ, kết nối những người bạn, nhất là những người bạn cùng chung đam mê nhiếp ảnh góp phần tôn vinh khả năng sáng tạo của người Việt Nam trong cũng như ngoài nước.

Nhiếp ảnh gia William Wu, là một trong những người như thế. Thật sự tôi gặp anh thoáng qua một lần trong chuyến đi sáng tác ở đồi cát năm 1995 cùng với Hội Nhiếp ảnh Á Châu. Tôi ấn tượng anh lúc đó vì trong khi anh em nhiếp ảnh ở clb Phan Thiết lúc đó sử dụng những máy ảnh cổ lỗ thì anh chàng  William Wu cầm con  hasselblad sáng giá. Sau đó tôi liên tục gặp anh được giải thưởng trong các salon quốc tế mà tôi tham gia, và một số salon quốc tế anh trực tiếp làm ban giám khảo…

Chính facebook đã làm chúng tôi gặp nhau và trở thành bạn bè. Anh viết thư tư bạch với tôi :”Tôi bắt đầu học nhiếp ảnh vào năm 1972 ở Hội Việt Mỹ, tôi còn nhớ có thầy Phạm Văn Mùi, Cao Đàm, Cao Lĩnh, còn thầy Thông dạy buồng tối.

Mãi tới năm 1990 mới được môt bạn mời đi sinh hoạt trong hội nhiếp ảnh Houston mới thành lập được vài tháng.

Từ đó, mới chính thức đi chụp hình, sáng tác ở khắp mọi nơi khi thời gian cho phép.

Năm 1993 hội ảnh tổ chức đi Trung Quốc và đã lượm được một số tác phẩm, tôi đem đi thi ở các salon photo trên thế giới, từ đó có được nhiều huy chương ở khắp mọi nơi.

Năm 1995 có duyên, lần đầu tiên được về Việt Nam do tham gia đoàn nhiếp ảnh Asia do câu lạc bộ Quận 5 tổ chức.

Liên tục 3 năm dự thi ở các nước trên thế giới đã mang lại cho tôi các tước hiệu PSA 5 star ( color slde), PSA 4 star ( photo travel) PSA 3 star ( color prints).”

Tôi viết đôi dòng và giới thiệu nhiếp ảnh gia William Wu nhằm giới thiệu thêm một người Việt Nam ở Hải ngoại mê ảnh nghệ thuật.

Chợ cổ ở Thủ Dầu Một

“Lang thang” tôi thích ngôi chợ cổ Thủ Dầu Một , một trong những ngôi chợ cổ hiếm hoi còn sót lại ở Đất Phương Nam nay thuộc tỉnh Bình Dương. Hiện chợ Thủ Dầu Một tọa lạc trên một vị trí tương đối bằng phẳng, nằm sát sông Gài Gòn. Chợ Thủ Dầu Một, lúc khởi nguồn được gọi là chợ Phú Cường. Theo lịch sử địa phương, vùng đất Phú Cường đến đầu thế kỷ XVII vẫn còn là đất hoang, cảnh quan nơi đây chính là những khu rừng rậm. Trong đó, hình ảnh nổi bật là những rừng Dầu cổ thụ ở khu vực Chánh Nghĩa hiện nay, nhất là vùng ven sông lúc đó chỉ là những bãi lầy, ngập nước hình thành dần do phù sa sông Sài Gòn bù đắp. Về phía Nam của Phú Cường với những mái nhà ngói chìm trong những tán lá cây xanh. Con rạch nhỏ được phủ kín những thuyền buồm, ngôi chợ được đặt ở khúc rạch đầu tiên. Đến năn 1889, tỉnh Thủ Dầu Một được thành lập, chợ Phú Cường trở thành chợ tỉnh Thủ Dầu Một. Từ đó, tên chợ Thủ hoặc Thủ Dầu Một lại được nhắc nhiều đến trong dân gian và cả trong thơ ca sách báo.

                                “Chiều chiều mượn ngựa ông Đô

                                Mượn ba chú lính đưa cô tôi về

                                Đưa về chợ Thủ bán hủ bán ve,

                                Bán bộ đồ chè bán cối đâm tiêu…”  

Sau khi người Pháp chiếm Nam Kỳ lục tỉnh, người Pháp đã tiến hành phục hồi và biến đổi hoàn toàn chợ Phú Cường với cổng lát đá và đắp đường cao bên trong. Theo “địa phương chí Bình Dương” viết vào năm 1888, nhà cầm quyền Pháp cho lấp con rạch Phú Cường ăn thông với sông Sài Gòn và đã hoàn thành công việc này vào năm 1890. Đến năm 1935, người Pháp nhận thấy việc đầu tư vào chợ có lợi lớn, họ đã tiến hành phục hồi và biến đổi hoàn toàn chợ Phú Cường mô phỏng theo kiểu các ngôi chợ xưa ở Pháp có cấu trúc gần giống chợ Nam Vang (Campuchia) và chợ Bến Thành (Sài Gòn).

TẠ HOÀNG NGUYÊN, người thầy giáo mê ảnh

Năm 2017, mới khởi động đã gần nữa tháng thôi, nhưng giới nhiếp ảnh Việt Nam đặc biệt trong tổ chức Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam ( VAPA) đã mang ra một luồng gió mới : Xu hướng ảnh nghệ thuật phải thể được tính chân thật, phản ánh đúng hiện thực cuộc sống; phải trả về lại những khái niệm căn bản ban đầu nghệ thuật nhiếp ảnh là nghệ thuật của ánh sáng, của bố cục, ý ảnh, nội hàm những câu chuyện chứa trong từng bức ảnh và đặc biệt quan trọng là yếu tố Khoảnh Khắc luôn cần được tôn vinh và trở thành chủ lưu trong dòng chảy nhiếp ảnh hiện nay.v.v Những mong muốn trên theo tôi là chính đáng, bởi một thời gian dài xu hướng nhiếp ảnh nghệ thuật tạo dựng, sao chép ý tưởng, lạm dụng kỹ thuật…đã làm xói mòn lòng tin, cũng như tình yêu nhiếp ảnh của công chúng dành cho giới nhiếp ảnh và họ nghi ngờ “độ thật” của  nhiều bức ảnh được công bố. Hey, đáng lo ngại thât sự…

            Tôi không muốn đi sâu phân tích những nguyên do và muốn mượn trang BLOG cá nhân của tôi kể về những câu chuyện riêng của những nhà nhiếp ảnh cùng thời, cùng đam mê nhiếp ảnh, cùng trưởng thành từ chiếc máy ảnh sử dụng bằng những cuộn film là chính. Thời đó chúng tôi khó khăn vô cùng khi cho ra đời một tác phẩm ảnh nghệ thuật vì phải trải qua quá nhiều công sức và tiền bạc.v.v Có lúc cả đời, số lượng tác phẩm chỉ đếm trên đầu ngón tay, chứ không như bây giờ ….Một trong nhà nhiếp ảnh tôi muốn giới thiệu là anh TA HOÀNG NGUYÊN.

Đọc trong nhiều bài báo giới thiệu về anh tôi thích thú  bài viết của tác giả Khởi Huỳnh - Xin trích và chia sẻ những bức ảnh của tác giả  :

“Chuyện một nghệ sĩ tham gia nhiều lĩnh vực nghệ thuật bây giờ không còn là của hiếm nữa. Nhưng một người hoạt động ở 2 lĩnh vực không ăn nhập gì với nhau mà thành công cả hai xem ra cũng còn hơi lạ, bởi 1 bên thì bay bổng - lãng mạn, 1 bên thì nghiêm túc - mẫu mực, vậy mà anh đã khéo léo quyện 2 thứ vào nhau thành 1 tác phẩm tuyệt hảo. Người tôi đang nhắc tới đó là Thầy giáo - Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Tạ Hoàng Nguyên.

….Những tác phẩm của anh thật sự thu hút tôi ngay cái nhìn đầu tiên, bởi nó có cái gì đó gần gũi với mỹ thuật. Trong những tác phẩm đó có lẽ ấn tượng nhất là tác phẩm “Hoà bình - tuổi thơ”, nhân vật chính là các em thiếu nhi với gương mặt hồn nhiên, trong sáng đang gắn những cánh chim hoà bình lên hàng kẽm gai. Hai hình ảnh trái ngược nhau, cộng với sắc độ đen trắng tạo ra sự tương phản mạnh mẽ, đầy tính nhân văn.

Ðược biết, đây là tác phẩm đầu tiên gởi triển lãm và cũng là tác phẩm được nhiều giải thưởng nhất: Huy chương Vàng FIAP, Huy chương Bạc toàn quốc; sau này còn đạt thêm Giải B xuất sắc quốc gia; Giải Ðặc biệt Asahi Shimbun Nhật Bản và Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển tỉnh Cà Mau.

Xem nhiều tác phẩm của anh, tôi phát hiện ra những tác phẩm để đời của anh đa phần là về người lính và thiếu nhi, trong đó ấn tượng nhất là tác phẩm “Chiến tranh đã đi qua” và “Hoà bình - tuổi thơ” là 2 tác phẩm làm tôi suy nghĩ nhiều nhất. Bởi khi xem 2 tác phẩm này tôi có cảm nghĩ như mình đang đọc một bài văn nào đó mà kết thúc của nó rất "có hậu".

Sinh ra trong gia đình không có ai làm nghệ thuật, bản thân anh cũng chọn cho mình nghề giáo, cứ tưởng như vậy là an phận. Rồi tình cờ người bạn nhiếp ảnh tặng cái máy ảnh và hướng dẫn một số cơ bản để chụp. Cầm máy trong tay, nhiều đêm anh suy nghĩ mình không được học về chuyên môn nhiều, nếu chỉ chụp cơ bản như vậy biết chừng nào mới có tác phẩm đẹp. Vậy là anh tận dụng chuyên môn của mình từ những lần đọc thơ, văn, những lần lên lớp giảng bài. Những ánh mắt hồn nhiên của học trò… cứ hiện dần lên. Vậy là anh dùng giấy, viết vẽ ra ý tưởng, bố cục trước, khi đã vừa ý rồi thì mới dựng nhân vật. Tác phẩm “Hoà bình - tuổi thơ” là 1 minh chứng.

Anh cho biết, dù không được may mắn như những đồng nghiệp là được học bài bản hay chí ít cũng là con nhà tông, nhưng trong cái thiệt thòi đó cũng có cái lợi cho mình là anh không đi theo lối mòn hay khăng khăng theo một quy trình chụp nào đó mà anh vô tư sáng tạo. Anh kể, có lần anh chụp 1 tác phẩm gởi triển lãm, theo thông thường của những người có "trường lớp" thì điểm mạnh nằm ở giữa, điểm phụ nằm xung quanh, còn anh thì làm ngược lại, vậy mà vô giải luôn rồi còn được ban giám khảo nhận xét là sáng tạo, phá cách.

TRẢ LỜI PHỎNG VẤN.

NSNA Tạ Hoàng Nguyên:

- Theo anh, giữa chụp ảnh khoảnh khắc với sắp đặt thì cái nào lợi thế hơn?

NSNA Tạ Hoàng Nguyên: Mỗi cái có ưu thế riêng. Khoảnh khắc mang tính báo chí rất cao, nhưng hạn chế là không lặp lại. Còn sắp đặt thì tính tư tưởng chủ đạo của mình nó chuẩn bị sẵn, nhiều ngày nhiều tháng, thậm chí cả năm, cho nên nó chỉn chu, sạch. Nhưng nó vẫn có hạn chế là không phải lúc nào cũng được như ý, bởi nó còn lệ thuộc vào không gian, thời gian. Theo tôi, 2 thứ đó phải có tính cộng hưởng. Suy cho cùng, bản chất nhiếp ảnh vẫn là chụp tại chỗ và phải thực, ảo là ảo trong tư tưởng thôi. Theo xu hướng bây giờ thì ảnh nghệ thuật cũng phải có tính báo chí và ngược lại ảnh báo chí cũng phải có nghệ thuật thì tác phẩm mới bay cao.

- Anh thấy các NSNA trẻ bây giờ như thế nào? Và anh có lời khuyên gì?

NSNA Tạ Hoàng Nguyên: Các bạn bây giờ rất giỏi, kỹ thuật tốt, nhanh nhạy, thuận lợi, tốp già tụi tui theo không nổi đâu. Nhưng tuổi trẻ thì muốn đánh nhanh, thắng nhanh (cái đó là mặt hạn chế trong tất cả lĩnh vực nghệ thuật), như vậy thì không chỉn chu. Nếu như mấy em chậm lại, tư duy một chút và tự trọng một chút, sẽ có tác phẩm tốt. Tôi từng đi chấm thi, thấy sự thụt lùi lạ đời. Có những tác phẩm đã có hàng chục năm bây giờ chụp lại, mặc dù rất đẹp.

Tóm lại, chụp như thế nào thì có thể người này chỉ người kia, còn chụp cái gì thì không ai dạy hết. Cho nên cái thiếu bây giờ là thiếu chụp cái gì, bởi hiện tượng, sự vật xảy ra là do khách quan, nhưng khi chụp thì phải chủ quan của người chụp. Cái hay của nghệ sĩ là biết lựa chọn.

(NSNA Tạ Hoàng Nguyên hiện là Trưởng Đài Truyền thanh - Truyền hình TP Cà Mau, Uỷ viên Thường vụ kiêm Trưởng Ban Kiểm tra Hội NSNA Việt Nam. Tước hiệu:  E.VAPA (Nghệ sĩ Xuất sắc Việt Nam); ES.VAPA (Nghệ sĩ Cống hiến đặc biệt); E.FIAP (Nghệ sĩ Ưu tú FIAP).

Các giải thưởng:

“Hoà bình - tuổi thơ”, Huy chương Vàng FIAP, Huy chương Bạc toàn quốc, Giải B xuất sắc quốc gia, Giải Đặc biệt Asahi Shimbun Nhật Bản, Giải thưởng VHNT Phan Ngọc Hiển tỉnh Cà Mau.

“Chiến tranh đã đi qua”, Giải B xuất sắc quốc gia.

“Mùa chiếu”, Huy chương Đồng ĐBSCL, Huy chương Asahi Shimbun Nhật Bản.

 “Những cánh hoa biển”, Huy chương Asahi Shimbun Nhật Bản.

Cùng nhiều giải thưởng giá trị khác.)