BỨC ẢNH “CẦU NGƯỜI”

MỘT BỨC ẢNH “QUÍ GIÁ” ,ĐƯỢC GHI LẠI CHÂN THỰC,TRÊN CHIẾN TRƯỜNG ,TRONG NHỮNG NĂM THÁNG, CHIẾN TRANH ÁC LIỆT. “TRÊN QUÊ HƯƠNG TÂY NINH ,TRUNG DŨNG KIÊN CƯỜNG ”

(Tác giả :Nguyễn Duy Hậu)

https://www.facebook.com/hau.nguyenduy.79/posts/194109777753541 

Nhà nhiếp ảnh Phạm Thính tên thật Phạm Văn Thính( sinh năm 1935 tại Quảng Ngãi)

Bức ảnh “ Cầu người” của Nhà báo,Phóng viên Nhiếp ảnh chiến trường- Phạm Văn Thính -Phóng viên Thông Tấn Xã Việt Nam. Tác giả, từng lăn lộn trên khắp các chiến trường,ghi lại rất nhiều bức ảnh chân thực ,giá trị và rất xúc động để lại tư liệu quí giá, một thời oanh liệt của quân và dân ta trong công cuộc đấu tranh, giải phóng,dân tộc. Thống nhất Đất Nước. cuộc kháng chiến chống mỹ cứu nước, chống giặc ngoại xâm , Hình ảnh trung thực, “anh hùng, nặng tình người, tình đồng chí đồng đội ”.Thắm tình quân ,dân,những kỷ niệm đẹp trong chiến tranh, toát lên tinh thần nhân văn ấm áp, để lại ấn tượng sâu sắc .

.* Bức ảnh “ Cầu Người ” Ảnh đươc chụp trong đợt Tổng tiến công Mậu Thân năm 1968, trong chiến dịch ông hành quân cùng Trung Đoàn 3- Sư Đoàn 9- về chiến khu D, Bối cảnh sự kiện ra đời của bức ảnh,Tại suối Nhum, Nay là ấp Suối Bà Chiêm-Xã Tân Hòa- Huyện Tân Châu -Tây Ninh

* Năm 1954,Ông tập kết ra Bắc cùng đoàn với 300 thanh niên miền Nam.,học THPT Nguyễn Trãi,Năm 1958 ông tốt nghiệp rồi xin nhập ngũ làm lính trinh sát pháo binh thuộc Đại đội 8,Tiểu đoàn 12,Trung đoàn 4,Sư đoàn 330. Năm 1960 ông trở về học khoa Văn,Trường Đại học tổng hợp,Đến năm 1963,ông tốt nghiệp. Sau đó chính thức về làm việc tại TTXVN,với nhiệm vụ phóng viên chiến trường, năm 1964 ông được cử vào Nam, từ Hà Nội vào phải mất 6 tháng hành quân vượt Trường Sơn , mới đến được chiến trường Miền Đông Nam Bộ.Trung ương Cục Miền Nam (R).

* Tại chiến trường Tây Ninh,có lần ông chết hụt dưới làn pháo đạn của địch,ngày ấy,là phóng viên chiến trường nên ngoài việc mang theo máy ảnh tác nghiệp,ông còn mang theo hai quả lựu đạn cùng một khẩu súng AK để hỗ trợ cho bộ đội.

. “ nhiệm vụ của chúng tôi là phóng viên chiến trường đi hành quân cùng bộ đội.họ đánh giặc còn chúng tôi tác nghiệp ”.

“Tôi thấy các TNXP đang chuyển thương binh về cứ.nhưng trước mặt là con suối với dòng nước lớn chảy siết,rất nhiều thương binh bị thương,đang rất đau đớn.lúc đó tôi thấy,phía trước mọi người đang ồn ào trong khi tứ phía là tiếng bom đạn đang trút xuống nổ dồn dập ,tôi chạy lên phía trước thì thấy các TNXP rút ván lội xuống suối ,và trong chốc lát chiếc cầu đã hình thành”.

“ Nữ đội trưởng đội TNXP đi trước kiểm tra độ an toàn, Trong lúc dòng nước ngập đến vai những người làm trụ cầu dưới suối thì trên sàn cầu nổi bật bước chân còn đẫm nước của các đồng đội cáng thương. Trên vai hai nữ TNXP là chiếc võng bạt màu sẫm trĩu nặng một thương binh, được che thân bằng miếng vải dù hoa màu sáng. Hai nữ cáng thương và đội trưởng TNXP dẫn đường bình tĩnh bước đi trên vai đồng đội để vượt qua từng đoạn cầu. Những nụ cười, những đôi mắt ở cuối cây cầu hướng về người cáng thương. Theo phản xạ, tôi lấy máy ra chụp bốn góc máy khác nhau rồi lên đường hành quân tiếp. ”

Đến tối khi về Cứ …,rửa phim ra ông mới thấy được ý nghĩa của bức ảnh vô cùng lớn, tính nhân văn rất cao”,ông Thính cho rằng : “đó là sự hy sinh của các chiến sĩ dành cho nhau,đặc biệt là các nữ TNXP, chiến tranh ác liệt, khó khăn, gian khổ,ăn uống thiếu thốn, họ dốc hết tinh thần ,dốc toàn bộ sức lực để hoàn thành nhiệm vụ.

Sau khi rửa xong bức ảnh,ông chỉ chọn được một bức đẹp nhất rồi kẹp phim,ghi chú thích gửi ra Tổng xã, cơ quan ngoài Hà Nội .Khi gửi bức ảnh đi,ông đặt tên “ Tuổi 20 trong chiến tranh ” cùng chú thích : “ TNXP chiến khu D,Tây Ninh.dùng ván cũ của nhà kho hậu cần làm cầu bắc trên vai,chuyển thương binh vượt suối Nhum, trong chiến dịch Mậu Thân 1968 ”.Nhưng khi ra đến Hà Nội ,Ban biên tập đã đổi tên thành “ Cầu người ”

* Bức ảnh “ Cầu người ” được rất nhiều cơ quan Thông tấn , Báo chí, trong và ngoài nước ,trưng bày triển lãm .được Cục Quân Y,Tổng Cục Hậu Cần,Bộ Quốc Phòng- Bộ Giao Thông Vận Tải ..Tôn vinh

* Năm 2008 Bảo tàng Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh trưng bày bức ảnh như một tấm gương tiêu biểu cho phụ nữ Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ .đúng 40 năm sau ngày ra đời, bức ảnh Cầu Người của Phạm Văn Thính được đưa ra trưng bày

.* Bà Giáp Thị Thanh Tiến, nguyên là cán bộ Trường Tuyên huấn Thành phố Hồ Chí Minh.Hiện sống tại Quận 9-Thành Phố Hồ Chí Minh, tới thăm Bảo tàng và nhận ra hình mình trong ảnh - người con gái xinh xắn, tươi tắn đứng làm trụ cầu ở góc ảnh. Bà chưa bao giờ nhìn thấy tấm ảnh này. Nhờ triển lãm ảnh, ,ông Văn Thính mới gặp lại nhân vật của mình. Họ tay bắt mặt mừng, rớt nước mắt kể về sự việc bất chợt năm xưa trên dòng nước thời lửa đạn

.* Bà Thanh Tiến kể lại: “ Trong các thương binh, nhiều chiền sĩ của ta bị thương nặng nhưng luôn nghĩ cho đồng đội mà không màng đến bản thân., có đồng chí bị bom đạn làm cho khuôn mặt bị biền dạng và nghĩ mình khó qua khỏi nên khi chúng tôi đến,các đồng chí ấy nói “ Anh bị nặng,không sống được đâu,các em hãy lùi về phía sau đừng ở đây chết cả bây giờ ”nghe đồng đội nói vậy mà lòng chúng tôi đau thắt lại.TNXP chúng tôi quyết một lòng sống chết có nhau chứ không thể bỏ đồng đội của mình,dù cho đồng đội có chút hơi thở cuối cùng trên cáng cứu thương, cũng phải đưa về Cứ ”

SAO ANH LẠI BƯỚC NGẬP NGỪNG

VAI EM DÙ NẶNG ĐÂU BẰNG VAI ANH

MỘT ĐÊM DƯỚI NƯỚC NGÂM MÌNH

TỤI EM LẠNH ÍT CÁC ANH LẠNH NHIỀU…

.

* THEO TIN ...THÔNG TẤN XÃ-VIỆT NAM..

Xét chọn Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước đợt V- năm 2016.

Thực sự hụt hẫng khi bức ảnh Cầu người của Phạm Văn Thính bị rớt với 26/28 phiếu thuận, đạt 89,3% tại Hội đồng cấp nhà nước. Như vậy là chỉ cần một phiếu nữa thì bức ảnh Cầu người vượt 90%, đủ số điểm xét Giải thưởng Nhà nước. Con số 0,7% tức là bảy phần nghìn thật nhỏ bé, vậy mà đủ thẩm quyền phủ quyết con số vượt trội gấp chín mươi lần!

Phải chăng, theo người không bỏ phiếu thì nội dung ảnh Cầu người bình thường hay hình thức ảnh chưa đẹp? Chả nhẽ người cầm phiếu ấy coi hành động của đơn vị thanh niên xung phong (TNXP) cùng nhau ngâm mình dưới nước làm trụ cầu để cáng thương binh qua suối trong cơn lũ không phải là sáng kiến, không phải là một hành động anh hùng nặng tình người? Chẳng nhẽ hình ảnh cô TNXP tươi trẻ lấy tấm vai tròn trĩnh của mình làm mố cầu nâng cánh tay đòn lát ván cầu không là một nét đẹp? Trong lúc dòng nước ngập đến vai ba người làm trụ cầu dưới suối thì trên sàn cầu nổi bật bước chân còn đẫm nước của các đồng đội cáng thương. Trên vai hai nữ TNXP là chiếc võng bạt màu sẫm trĩu nặng một thương binh, được che thân bằng miếng vải dù hoa màu sáng. Hai nữ cáng thương và một người dẫn đường bình tĩnh bước đi trên vai đồng đội để vượt qua từng đoạn cầu. Những nụ cười, những đôi mắt ở cuối cây cầu hướng về người cáng thương… Hình ảnh trung thực, cô đọng, toát lên tinh thần nhân văn ấm áp.

Trong kho tàng ảnh kháng chiến chống ngoại xâm của ta và ảnh chiến tranh của nhiều nước trên thế giới có những bức ảnh nhân văn cảm động đáng trân trọng. Nhưng quả thực chưa thấy hình ảnh nào lạ lùng và đặc sắc như ảnh Cầu người. Đấy là câu chuyện hiếm có mà phóng viên nhiếp ảnh Thông tấn xã Giải phóng Phạm Văn Thính bắt gặp tại suối Nhum, chiến khu D, Tây Ninh trong chiến dịch Mậu Thân năm 1968. Khi tiếng súng còn nổ ở phía sau, TNXP đưa thương binh về chiến khu điều trị thì gặp mưa lũ. Cầu không có, thuyền không có, các anh, các chị đã dùng ván cũ của nhà kho hậu cần, bắc trên vai, chuyển thương binh vượt suối về nơi an toàn để cứu chữa. Sự việc bình dị, hình ảnh đẹp mộc mạc, hàm chứa một ý nghĩa lớn lao.

Sau ngày đất nước thống nhất, nhân dịp nhà nước tuyên dương công trạng lực lượng TNXP, bức ảnh ấy được báo Nhân Dân giới thiệu. Bảo tàng Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh trưng bày bức ảnh như một tấm gương tiêu biểu cho phụ nữ Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ.

Trên đây là những chuyện tản mạn bên lề việc xét chọn Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước đợt V- năm 2016. Đây cũng là dịp để chúng ta nhìn lại tài sản ảnh của TTXVN, từ đó cùng chia sẻ kinh nghiệm với hy vọng lần sau làm tốt hơn, có kết quả cao hơn./.

Theo Nội san thông tấn số 10/2016

Trung tâm Thông tin tư liệu: 20 năm trong dòng chảy Thông tấn (08/11/2016 09:59:40)

Tuổi già, ông Phạm Văn Thính và vợ là bà Nguyễn Thị Kim Liên, “bà cũng từng là Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam,hai ông bà gặp nhau ở B2 Căn cứ Trung Ương Cục Miền Nam (R) ” Hiện nay hai ông bà sống hiu quạnh ,bệnh tật. trong chung cư cũ .Căn gác nhỏ chỉ vài chục m2 của ông bà, nằm ở tầng 1 khu chung cư số 218 Nguyễn Đình Chiểu, quận 3, TP HCM. không có tài sản nào đáng giá, ngoài những cuốn sách và những tờ báo cũ….. Ông bà từng có 3 người con, nhưng cả 3 đều mất sớm do di chứng chất độc da cam từ những ngày chiến tranh khốc liệt.